painted air

De expositie van Hessling en Dijkstra is de tweede van een serie van drie presentaties onder de noemer ‘Matches’ in het kader van ‘Groningse Nieuwe’. Presentaties waarbij beginnende talentvolle kunstenaars uit Groningen gekoppeld worden aan een gerenommeerde kunstenaar van elders. In samenspraak maken ze tentoonstelling, waarbij de ‘kunstenaar van elders’ een coachende rol speelt in het wat, waarom en hoe van de presentatie.

De ‘Groningse Nieuwe’ is in deze expositie Femke Dijkstra (1988, Leeuwarden). Femke Dijkstra studeerde in 2009 af aan de Academie Minerva. Ondanks haar leeftijd toen - 21- viel haar werk op door de weloverwogen vormgeving en helder concept: een combinatie van eenvoudig object en subtiele lichtprojecties.

Met haar afstudeerwerk won ze het ‘Coba de Groot-stipendium’ voor een afgestudeerde van Friese afkomst. Dit behelsde een geldbedrag en een expositie + publicatie in Museum Martena in Franeker, welke in 2010 plaatsvond.

De ‘kunstenaar van elders’ is hier Rosa M Hessling uit Keulen. Van Hessling waren in K09 een paar jaar geleden al reeds enkele werken te zien op de expositie ‘Clear Surface’ samengesteld door Ton Mars. Werken waarin met behulp van - onder meer - interferentiepigmenten op aluminium wonderlijke kleureffecten werden gerealiseerd. Werk van Rosa Hessling wordt met regelmaat getoond op diverse plaatsen in Duitsland en is opgenomen in veel particuliere en museale collecties.

Het leek ons een mooie en interessante match. Beide kunstenaars hebben elkaar bezocht ter voorbereiding van de expositie en besloten de presentatie de titel ‘Painted Air’ mee te geven. In het geval van Femke Dijkstra is de titel bijna vanzelfsprekend. Het bestaat vooral uit projecties, die geen materie hebben maar louter licht zijn. Rosa Hessling heeft voor de expositie ook ouder werk uitgezocht, dat bij de titel aansluit. Onder de titel ‘ Matter follows Mind’ zijn bijvoorbeeld wordt een reeks smalle beschilderde aluminium objecten, die toch de illusie wekken een afgerond schilderwerk te zijn door de immateriële weerschijn van kleur tussen de elementen onderling. Het is puur gekleurde lucht. Voor Groningen werd dit werk, dat uit 3 x 10 delen bestaat, tot een nieuwe installatie gecomponeerd.

De titel van de expositie - Painted Air - associeerden we zelf onmiddellijk met onze regelmatige reizen door den lande. In de winter, lente, zomer en herfst zijn we - al jaren - regelmatig op pad om werk van kunstenaars te halen of weg te brengen. ‘S morgens, ‘s middags, des avonds, soms zelfs in de nacht rijden we door Nederland. Nederland is in de schilderkunst mede bekend vanwege de prachtige en spectaculaire luchten. Dat namen we altijd maar voor lief, maar het is waar. Vooral vanuit de passagiersstoel wordt u in Nederland een scala aan adembenemende en plein-air licht en kleursensaties geboden. Een - door het vlakke land- panoramisch beeld dat voortdurend, soms snel, soms langzaam, verandert. De wonderlijkste kleurverlopen, kleuren en subtiele of brute kleurveranderingen hebben we mogen meemaken. Koningsblauw, ultramarijn, lila, dieppaars, oranje, gelen, een ongekende hoeveelheid grijzen en witten hebben we zien voorbijkomen. Soms zetten we de auto aan de kant en maken wat foto’s, die achteraf slechts een glimp van de werkelijkheid blijken weer te geven.

Bij beide hier getoonde kunstenaars lijkt ons de intentie aanwezig om iets van dergelijke wonderschone natuurverschijnselen te vangen in de beeldende kunst. Niet als directe weergave of als abstractie, maar als concreet gegeven in een eigen beeldtaal, met de intentie om pure schoonheid te verbeelden.

Bij beide speelt licht en kleurveranderingen een rol, dat het werk een dynamisch karakter geeft. Het is niet voor niets dat van elk werk van Rosa Hessling in publicaties meerdere afbeeldingen worden opgenomen. De kijker verbaast zich er dan over dat het toch een en hetzelfde werk is, dat afwisselend en vrijwel gelijktijdig blauw of groen, dan wel wit of rose kan zijn. Alsof de quantumtheorieen in het werk een concrete gestalte krijgen.

Joke Vos/Jacob van der Veen,

april 2011